CONTINUATION THE CLASSIC TRADITION IN AZERBAIJAN LITERATURE IN THE INDEPENDENCE PERIOD

Nesimî, Kişverî, Habibî, Hatâî, Fuzûlî, Vâkıf, Vedâdî, Sâbir gibi çok sayıda ünlü şair tarafından geliştirilmiş olan Azerbaycan edebiyatı günümüzde ne kadar modernleşse de hâlâ klasik geleneği yaşatan şairler yetişmektedir. XIX. yüzyılda Bakü, Şuşa, Gence, Lenkeran, Şamahı ve diğer şehirlerde faaliyet göstermiş edebî meclislerde ilerleme kaydetmiştir. tarihini dikkatli bir şekilde gözden geçirdiğimizde Sovyetlerin en sıkı zamanında bile edebiyat geleneğinin şekil açısından terk edilmediğini gözlemliyoruz. Azerbaycan’da asırlarca zengin örneklerle devam eden günümüze varlığını sürdürmektedir. 1920-1950’li yıllarda Sovyet totaliter muhitinin alanlarında olduğu da radikal metotlarla yönetilmiş böylece sosyalist-proleter oluşturulmuştu. Sosyalist-realist şekillendirmek için miras ötekileştirilmiş, şiiri ayakta tutan meclislerin faaliyetine son verilmiş, muğam musikisine milli musiki enstrümanlarına karşı kampanya başlatılmıştı. Edebiyat, dil, din sanat alanında alınan tedbirler şiire tesirsiz kalmamış “yumuşama” dönemine bu sükût etmiştir. 1920’li Karabağ, Lenkeran Şamahı’da gösteren meclisler resmî olarak kapatılmıştır. Akabinde şiir meclisleri gizli etmiş taşımışlardır. Bağımsızlık dönemi edebiyatında ananenin yaşatılmasında Mecma‘u’ş-Şu‘arâ, Fuzulî Vahid meclislerinin büyük rolü olmuştur. Günümüzde aruz vezniyle yazan şairleri Bakü’de araya getiren Mecma‘u’ş-Şu‘arâ meclisi Yazarlar Birliği Hazar Şubesi göstermektedir. Geleneği konu itibariyle ettiren şairlerin kısmı yetişmişlerdir. Makalede, 1991 yılından çağdaş temsilcilerinin tür şekillerde yazdığı eserler ele alınarak değerlendirilmeye tâbi tutulmuş, içerik hangi yenilikleri getirdikleri incelenmiştir. Bunun yanı sıra çalışmada ışık tutulmuş geleneğin yaşama sebepleri açıklanmış, müracaat edilen nazım şekilleri edebi türler, külliyat divanlar, tezkirecilik geleneği, şiirlerin vezni, dili konusu araştırılmıştır.